x
Wyszukaj w serwisie
x

Wieś w Gminie Głubczyce - ciekawe zabytki

Bogdanowice
Pierwsza wzmianka o Bogdanowicach pochodzi z roku 1218. Do XVI w. należała do rycerzy Bohdanowskich, potem do innych szlacheckich rodów.

  • kościół p.w. Podwyższenia Krzyża
    Pochodzi z 1910 r., lecz jego wieża z XVI w. Godny uwagi jest, uważany za cudowny, obraz Matki Boskiej Bolesnej z Monasterzysk z XVII wieku przywieziony przez przesiedleńców z Kresów Polskich po 1945 r.
  • nagrobki Bohdanowskich
    Wmurowane renesansowe kamienne płyty nagrobne rodziny Bohdanowskich ze Ślimakowa (XVI w.) z inskrypcjami morawskimi i niemieckimi Znajdują się w murze cmentarnym, przy kościele.

nagrobki Bohdanowskich 1.jpeg

Braciszów
Braciszów założony został w XIII wieku w pobliżu wzgórza Huhlberg (433 m n.p.m.). Od najdawniejszych czasów na wzgórzu tym palono „świętojańskie ognie” i rzucano w powietrze płonące gałęzie.

  • kościół św. Jana Nepomucena
    ochodzi z 1779 roku, rozbudowany w 1863 r.

Chomiąża
Wieś założona została w XIV w. Dawniej należała do czeskiego Krnova.

  • kościół p.w. św. Jana Chrzciciela
    Zbudowany został w 1575 r. Przebudowany w latach:1644 i 1819.

Debrzyca
Wieś powstała w XIII wieku i od założenia do 1810 roku była w rękach joanitów z Grobnik.

  • kościół p.w. św. Jakuba Starszego
    Zbudowany został w latach 1663-1668 przez komtura Adama hrabiego Wratislaviensis. Powiększono go w 1788 r.

Dobieszów
Wioska założona w II poł. XIII w.

  • kościół w Dobieszowie
    Miejscowy kościółek zbudowany został w 1740 roku, a jego wieża w 1899. W kruchcie kościoła znajdują się 2 kamienne renesansowe płyty nagrobne z herbami i nieczytelnymi napisami i płaskorzeźbami przedstawiającymi dzieci zmarłe w 1593 i 1598 roku. Wyposażenie kościoła pochodzi z XVIII i XIX wieku.
  • Pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska na Górze Zamkowej
    Znajdujące się na szczycie Góry Zamkowej pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska znajdują się pod ochroną wojewódzkiego konserwatora zabytków. Góra Zamkowa znajduje się na trasie Dobieszów - Opawica, około 3 km od Dobieszowa, po lewej stronie za lasem, na którego krawędzi ciągnie się polna droga oznaczona żółtym szlakiem. Idąc tą drogą dojdzie się do skręcającej w las, wysypanej łupkiem ścieżki, prowadzącej do jeziorka i dalej leśną drogą dojdzie się na szczyt tego wzgórza. Dobrze widoczna jest dawna fosa, miejscami poprzerywana przez okopy z czasów II wojny światowej. Znajdował się tu niemiecki punkt oporu przed Armia Czerwoną, broniący dostępu do Krnova. Legenda głosi, że grodziskiem na Górze Zamkowej władał rycerz Dobiesz. Inne podanie ludowe mówi o istniejącym połączeniu podziemnym między Górą Zamkową a Cvilinem w czeskim Krnovie.


Grobniki
Grobniki założone zostały w II połowie XII wieku jako siedziba komturii joanitów i były nią aż do sekularyzacji w 1810 roku.

  • zamek
    Zbudowany został w 1559 roku przez komtura barona Jerzego Prószkowskiego z Prószkowa. Zbudowany jest w stylu gotycko-renesansowym, lecz z zewnątrz pozbawiony jest cech stylowych. nad wejściem w murze tkwi marmurowa tablica z herbem Prószkowskiego i datą budowy zamku.
  • kościół parafialny p.w. Ścięcia św. Jana Chrzciciela
    Pochodzi z początków XVIII w. (przebudowany w 1904 r.), ma wieżę z XVII w. Od 1945 r. w kościele znajduje się wotywny obraz Matki Boskiej Częstochowskiej z Nastasowa koło Tarnopola z początku XVIII w. Na zewnątrz kościoła przy absydzie stoi kamienna grupa Ukrzyżowania, dawniej pomnij ok. 80 grobniczan poległych w czasie I wojny światowej. projektował go Paul Ondrusch z Głubczyc.
  • kapliczka św. Barbary
    Znajduje się w pobliżu kościoła parafialnego. Pochodzi z przełomu wieków XVIII i XIX, Znajduje się przy niej źródełko. Jego woda, według miejscowych przekazów od XVII w., posiadała cudowną moc. Źródełko do końca II wojny światowej było jednym z większych miejsc pielgrzymkowych Śląska.

Klisino
Wieś założona w II połowie XIII wieku. Należała do księstwa opolskiego, później do okolicznej szlachty.

  • pałac w Klisinie
    Zbudowany został po 1758 r. przez barona von Gruttschreibera. Jest barokowy, z elewacją frontową dziesięcioosiową z kwadratowym dziedzińcem wewnętrznym. Dawniej należał do rodów von Herberstein, Hencel von Donnersmarck, obecnie mieści się w nim Dom Pomocy Społecznej. Na zachód od niego jest park krajobrazowy.

Klisino Palac 3.jpeg

  • kościół p.w. Podwyższenia Św. Krzyża
    Obecny kościół pochodzi z 1867 r., a jego więżę wzniesiono w latach 1591-1592 z fundacji braci Krzysztofa, Baltazara, Hansa i Jerzego von Tschetschav-Mettich. Ich herb z rokiem 1591 znajduje się na tablicy inskrypcyjnej nad wejściem do wieży. W kruchcie umieszczono cztery renesansowe kamienne płyty nagrobne, z lewej Władysława von Tschetschav-Mettich, zmarłego w 1585 r. i Fryderyka von Reichenbach, zmarłego w roku 1597 z płaskorzeźbionymi postaciami rycerzy w zbrojach rycerskich, a po stronie prawej - inskrypcje poświęcone janowi Bernardowi Herbersteinowi, zmarłemu w roku 1665 i Fryderykowi de Cobb (XVII w.)

Krasne Pole
Wieś położona w dolinie Złotej Opawy u podnóża Gór Opawskich. Po raz pierwszy wzmiankowana w I połowie XIV wieku. W średniowieczu była parafią templariuszy.

  • kościół filialny p.w. św. Marii Magdaleny
    Pochodzi z przełomu wieków XVII i XVIII. W ścianie kruchty jest wmurowany kamienny nagrobek z czeską inskrypcją morawskiego szlachcica Jana Kobyłki (zm. 1544 r.) z reliefem przedstawiającym rycerza w zbroi.

Królowe
Królowe założone zostały w II połowie XIII wieku. Nazwane prawdopodobnie na część Ottokara II. Królowa Kunegunda, żona Ottokara II przekazała je szpitalowi św. Jana w Głubczycach. Głubczyce nabyły Królowe w 1298 r. i posiadały je do roku 1825. Kamień z miejscowych kamieniołomów posłużył do budowy muru obronnego w Głubczycach.

  • kościół parafialny p.w. św. Wawrzyńca
    Zbudowany został w latach 1847-1849. Wyposażenie pochodzi z II połowy XIX wieku.

Lenarcice
Powstały w XIII wieku i należały do okolicznej szlachty, m.in. Fullsteinów, Haugwitzów, Sedlnickich, Skrbeńskich, również Oppersdorfów z Głogówka. W Lenarcicach znajduje się klasycystyczna oranżeria zamkowa postawiona przez Sedlnickich - obecnie w ruinie. Kiedyś hodowane tu były egzotyczne kwiaty oraz palmy.

  • ruiny oranżerii
    Po stronie czeskiej w Linhartovem za rzeką Złotą Opawą stoi renesansowy zamek zbudowany w 1660 roku przez Haugwitzów z Biskupic. Dawniej zamek otaczał 10-hektarowy park, którego resztki są widoczne i na polskim i na czeskim brzegu. Niemym świadkiem miejscowych wydarzeń jest 800-letni dąb rosnący w pobliżu zamku w Czechach. Posiadłości z obu stron granicy łączy kamienny most, przez który dawniej przejeżdżały powozy Sedlnickich i Oppersdorfów.

Lisięcice
Wieś, podobnie jak Debrzyca była własnością zakonu joannitów z Grobnik.

  • kościół p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego
    Pochodzi z XVIII w., a kamienna wieża z 1667 r. Wyposażenie pochodzi z II połowy XIX wieku. Na uwagę zasługują: przepiękna rokokowa ambona z XVIII w. i chrzcielnica kamienna z 1589 r. Po joannitach zachował się kielich darowany przez komtura Hansa Niemancza w 1523 r.

Lwowiany

  • barokowy dwór
    Lwowiany (Schlegenberg) około 1300 r. przeszły na własność Głubczyc. Do 1811 r. miasto zarządzało majątkiem, potem go dzierżawiło. We wsi znajduje się barokowy dwór zbudowany w II poł. XVIII w. przez miasto, murowany z cegły, piętrowy, z mansardowym dachem. Dawniej mieszkali w nim administratorzy majątku. W 1914 r. mieszkał tu jeden z 2 leśniczych Lasu Miejskiego

Nowa Wieś Głubczycka

  • kościół p.w. Wszystkich Świętych
    Wieś wspomniana pierwszy raz w XIV wieku. Legenda mówi, że dawniej była tu inna osada, która spłonęła albo została zniszczona w wyniku wojen i na jej miejscu załozono nową wieś. W 1781 roku na fundamentach tutejszego zamku wzniesiono obecny kościół p.w. Wszystkich Świętych

Opawica
Wieś położona nad Złotą Opawą. Wzmiankowana w 1256 r. Dawniej była pod władaniem Krzyżaków z Opawy, książąt opawskich i głubczyckich, potem okolicznej szlachty, w tym właścicieli władztwa Lenarcice. Kiedyś była miasteczkiem, którego pozostałością jest kwadratowy rynek. Polska Opawica i leżące po drugiej stronie granicznej rzeki czeskiej Opavice przed wiekami stanowiły jedną miejscowość. Złota Opawa stała się rzeką graniczną po zdobyciu Śląska przez Fryderyka II Wielkiego.

  • figury barokowe na rynku w Opawicy
    Na opawickim rynku stoją dwie barokowe figury z piaskowca na ozdobnych postumentach: św. Jana Nepomucena, ufundowana w 1724 r. przez Marię Juliannę baronessę Blankowski i Matki Boskiej z Dzieciątkiem w metalowych koronach barokowych, ufundowana w 1727 roku przez opawickiego kupca Andrzeja Janerniga. Prawie dokładna kopia tej drugiej figury stoi przy polnej drodze z Opawicy do Pielgrzymowa. Pochodzi ona równiez z I połowy XVIII wieku. Głowy Marii i Dzieciątka zdobią barokowe metalowe korony.
  • kościół p.w. Św. Trójcy
    Stoi na wzniesieniu tuz przy rynku. Zbudowany został w stylu barokowym w latach 1701-1706 na miejscu starego kościoła. jego fundatorem był hrabia Leopold Karol Sedlnicki, podskarbi Austrowęgier, z pobliskiego władztwa Lenarcice. W 1733 roku. odbudowany po pożarze. We wnętrzu znajdują się unikatowe zabytki sztuki śląskiej: iluzjonistyczne freski z 1733 r., rokokowa chrzcielnica ołtarzowa, rokokowa ambona w kształcie łodzi z 1771 r. oraz epitafium poświęcone zmarłemu w 1731 r. fundatorowi kościoła wykonane z białego, czerwonego i czarnego marmuru, z tablicą inskrypcyjną pośrodku, z herbem Odrowąż i wizerunkiem zmarłego u góry. W kościele znajdują się organy z 1763 roku.

IMG_5478.jpeg

Pielgrzymów
Jadąc z Głubczyc do Krnova jeżeli spojrzymy w prawo mamy przed sobą piękny widok przedgórza sudeckiego oraz wiosną pokryty śniegiem szczyt Pradziada. W tej linii pomiędzy wzgórzami na samej czeskiej granicy nad potokiem Grozowym leży wieś Pielgrzymów (Pelhrimovy – Pilsgersdorf). Do końca XIX wieku kursowała również druga nazwa czeska – Poruba. Pierwsza wzmianka o Pielgrzymowie pochodzi  z ołomunieckiego rejestru lennego z 1308 roku. Dotyczy to obecnej polskiej strony, zaś czeska strona powstała w 1317 roku. Do podziału śląska na pruski i austriacki obecny Pielgrzymów polski nosił nazwę Pielgrzymów Śląski, zaś czeski Pielgrzymów Morawski. W XIX wieku przyjęto nazwy Piegrzymów pruski i Pielgrzymów austriacki.

  • pałac w Pielgrzymowie
    Pałac usytuowany jest we wschodniej części wsi, przy drodze prowadzącejz Dobieszowa do Pielgrzymowa. Jest typową budowlą barokowo-klasycystyczną – 11-osiową, fasada główna skierowana jest na wschód, środkowa część fasady, trójosiowa, zaakcentowana została przez lekkie wysunięcie do przodu oraz zwieńczenie trójkątnym przyczółkiem. Piętrowa budowla wzniesiona jest na rzucie prostokąta z dwoma ryzalitami po bokach elewacji frontowej. Otoczenie pałacu stanowi park rozciągający się od wschodu i południa, obejmujący skarpę wzniesienia. Główny drzewostan parku stanowią lipy. Znajduje się tu również ponad 200-letni miłorząb, dąb szypułkowy, platany, tulipanowiec, sekwoja, 4 odmiany magnolii, 5 odmian bzu, kasztanowce i akacje. Pałac pielgrzymowski w swojej obecnej postaci powstał w latach 1660 - 1690 r., razem z kaplicą zamkową (obecnie po stronie czeskiej) - wybudował go Wacław z Oppensdorfu -  jakkolwiek najstarsza część pałacu od strony skarpy o wymiarach 13x13 metrów o ponad metrowych murach i kolebkowym sklepieniu sięga prawdopodobnie wieku XVI – był tu prawdopodobnie kasztel obronny, do którego dobudowano obecną budowlę.

Równe
Wieś powstała w XIV wieku. Była wówczas własnością książąt opawskich. Od 1570 roku należała do Głubczyc, od 1609 r. do margrabiego Jana Jerzego Hohenzollerna, potem do książąt Liechtenstein.

  • Kościół p.w. św. Apostoła Piotra i Pawła
    Zbudowany został w latach 1832-1837. Wieża pochodzi z XV wieku. Nad jej portalem znajduje się herb diecezji ołomunieckiej. Wyposażenie kościoła jest XIX-wieczne. We wsi przy bocznej uliczce znajduje się barokowa kapliczka z XVIII wieku.

Ściborzyce Małe
Ściborzyce Małe powstały w XIV wieku. Dawniej należały do księstwa opolskiego, potem do miejscowej szlachty.

  • kościół p.w. Trójcy Świętej w Ściborzycach Małych
    Kościół p.w. Trójcy Świętej ufundowali w 1602 r. protestanccy dziedzice Klisina i Ściborzyc małych, braci Krzysztofa, Baltazara, Hansa i Jerzego Tschetschav-Mettich. Ich herb przedstawiający lwa widoczny jest tak jak w Klisinie, nad wejściem do kościoła. Wyposażenie kościoła pochodzi z II połowy XIX wieku i pocz. XX w. We wsi znajduje się kapliczka z I poł. XIX w. z łupkowym dachem i latarnia na szczycie.

Tarnkowa
Wieś po raz pierwszy wzmiankowana w II polowie XVII wieku. należała do miasta Głubczyce jako osada robotników leśnych.

  • kaplica w Tarnkowej z 1773 r.
    Wzniesiona w 1773 r. z fundacji sołtysa Blaschke.

Zawiszyce
Od II połowy XIII do XVI w. Zawiszyce były w rękach książąt opawskich i karniowskich, następnie rycerstwa i od 1611 roku miasta Głubczyce.

  • kościół p.w. Marii Magdaleny
    Miejscowy kościół p.w. św. Marii Magdaleny został zbudowany w latach 1803-1805 a jego wyposażenie pochodzi z II połowy XIX wieku.

Zopowy
Wieś położona niedaleko Zubrzyc. Została założona w XIV w. Do sekularyzacji klasztorów w 1810 r. Zopowy należały do zakonu krzyżaków, po których pozostał dwór z około 1760 r. (cechy stylowe zatarte) z gospodarczymi zabudowaniami. Obecnie mieści Dom Samotnej Matki. jest tu także kościółek z 1613 roku zbudowany przez Fryderyka Tschammer, właściciela Zopowej.
Więcej informacji: http://www.zopowy.e-glubczyce.pl/

Zubrzyce
Wzmiankowane po raz pierwszy w XIV w. były w rękach szlacheckich rodów: Szeliha, von Herberstein, Wengersky, Smeskal, Vrbna.

  • kościół parafialny p.w. św. św. Piotra i Pawła
    Gotycko-renesansowy kościół parafialny p.w. św. św. Piotra i Pawła wzniesiony został w 1583 r., rozbudowany pod koniec XIX wieku. We wnętrzu znajdują się trzy kamienne pyty nagrobne z czeskimi napisami z XVI w.
  • kamienna figura św. Jana Nepomucena
    Kamienna barokowa figura św. Nepomucena z połowy XVIII wieku stoi na trójkątnym postumencie ze ślimacznicami. Została wykonana przez Jana Jerzego Lehnerta z Opavy

Opracowanie informacji: Jadwiga Królikowska
 
Bibliografia:

    Głubczyce i okolice. Przewodnik. Katarzyna Maler, Roman Gohly, Wydawnictwo „Zet” Wrocław 2005
    Region głubczycko-krnowski. Historia. Turystyka. Gospodarka., Urząd Miejski w Głubczycach, Głubczyce-Krnov 2004

Zdjęcia; Tomasz Michalewski

Data publikacji: 18-07-2011 09:55
Polecamy
  • Wirtualny spacer
  • System Informacji Przestrzennej
  • obywatel.gov.pl
  • Muzeum logo.png
  • Krnowsko - Głubczyckie Wirtualne Muzeum
  • MOK w Głubczycach
  • Biblioteka Publiczna Głubczyce
  • Twoje Głubczyce
  • TV Głubczyce
  • Cmentarz Komunalny w Głubczycach
  • Śląsk bez granic
  • baner_partnerstwo_nyskie.jpeg